Groot nieuws voor het klimaat: vandaag heeft de rechtbank van Eerste Aanleg in Brussel de Belgische overheden collectief veroordeeld voor hun nalatige klimaatbeleid. “Er is veel werk aan de winkel. We hopen dat dit vonnis voor de cruciale versnelling zorgt die het klimaatbeleid nodig heeft en dat de rechtbank zo snel mogelijk concrete reductiedoelstellingen oplegt”, stelt Laurien Spruyt, expert Klimaat bij Bond Beter Leefmilieu.
Het vonnis komt er naar aanleiding van de Belgische Klimaatzaak. Maar liefst 62.000 burgers zetten hun schouders onder deze rechtszaak. De rechter oordeelt dat het Belgische klimaatbeleid tekort schiet en zo de wettelijke zorgplicht en de mensenrechten schendt.
Na de Europese Commissie tikt nu ook de rechterlijke macht België op de vingers. “Dit is geen verrassing”, stelt Laurien Spruyt, expert klimaat van Bond Beter Leefmilieu, “ons land doet al jaren veel te weinig inspanningen voor het klimaat. We hebben heel wat achterstand in te halen. Volgens het internationale panel van wetenschappers van de Verenigde Naties moeten we onze wereldwijde uitstoot aan broeikasgassen tegen 2050 naar nul herleiden. Europa nam in 2019 het voortouw door haar Green Deal voor te stellen. Terwijl onze buurlanden hier volop hun schouders onder zetten, stelt België (en vooral Vlaanderen) zich vaak kritisch en onwillig op.”
Het tijdperk van stapsgewijze verbeteringen ligt achter ons. Nu is er systeeminnovatie nodig.
Visionair, gedurfd en goed gecoördineerd beleid nodig
“We moeten zo snel mogelijk onze broeikasgasuitstoot drastisch naar beneden brengen en daarbij resoluut de kaart te trekken van technologieën zonder uitstoot. Het tijdperk van stapsgewijze verbeteringen ligt achter ons. Nu is er systeeminnovatie nodig. Daarvoor is een ander beleid nodig: visionair, gedurfd en goed gecoördineerd”, zegt Spruyt.
In ons land zijn vooral transport en verwarming van gebouwen de grootste uitstoters binnen de niet-ETS sectoren (de sectoren waarvoor de lidstaten zelf verantwoordelijk zijn). In Vlaanderen zorgen ons verkeer en de verwarming van gebouwen respectievelijk voor 35% en 31% van de broeikasgassen. Voor de resterende 34% zijn voornamelijk landbouw en industrie verantwoordelijk.
Wat te doen
“Om een faire bijdrage te leveren aan de internationale klimaatdoelstellingen moeten onze overheden inzetten op het elektrificeren van personen- en vrachtwagens, de modal shift naar openbaar vervoer en fiets, diepgaande energetische renovaties van gebouwen en een afbouw van stookolie en aardgas voor verwarming, een afbouw van de veestapel en het emissievrij maken van de industrie”, lijst Laurien Spruyt op. Ook in Nederland en Frankrijk werden overheden recent door de rechter gedwongen om een faire bijdrage te leveren aan de klimaatdoelstellingen. Overheden kunnen er wereldwijd niet meer om heen: enkel door een eerlijke inspanning te leveren kunnen we gevaarlijke klimaatverandering nog voorkomen.
