Gedeelde zonnepanelen op een groot dak in Sint-Amandsberg-Dampoort.

Foto: Buurzame stroom

Zo kan het ook: Buurzame Stroom zorgt voor sociale en gedeelde zonnepanelen

Gedeelde zonnepanelen op een groot dak in Sint-Amandsberg-Dampoort.

Foto: Buurzame stroom

Na twee jaar onderzoek in de wijk Dampoort in Gent, presenteerde Buurzame Stroom zijn lezenswaardige eindrapport. Het project ging na hoe je op wijkniveau zoveel mogelijk zonne-energie kan opwekken, hoe je iedereen uit de buurt van de opbrengst laat genieten én hoe je tegelijk het elektriciteitsnet stabiel kan houden. De Gentenaars kunnen mooie resultaten voorleggen: 2.535 zonnepanelen, goed voor 720 kWp. Maar het opmerkelijkst zijn hun inspanningen om ook zonne-energie sociaal uit te rollen bij kwetsbare gezinnen en samen met hen naar de geschikte oplossingen te zoeken. Petje af! 

Handen in elkaar

Buurzame Stroom is een samenwerking van acht partijen: burgercoöperatie EnerGent, Samenlevingsopbouw, Stad Gent, de Energiecentrale, netbeheerder Fluvius, energieleverancier Ecopower, Universiteit Gent en de burgercoöperatie Partago. Dankzij het project werden er zonnepanelen gelegd op 102 woningen van gezinnen, 2 appartementsgebouwen, 8 huurwoningen, 2 scholen en 8 gebouwen van bedrijven en organisaties. 

Erg knap is dat het project ook de ‘moeilijker te bereiken’ doelgroepen actief betrok bij hernieuwbare energie: gezinnen met een beperkt inkomen, gezinnen in woningen met een ongeïsoleerd dak, sociale huurders of gezinnen met een taalbarrière. Buurzame Stroom zocht telkens naar geschikte financiering, ontzorging en opvolging en deed zo tonnen ervaring op over wat werkt en wat niet. Ze experimenteerden met aangepaste contracten tussen huurder en verhuurder wanneer de verhuurder zonnepanelen op de woning laat installeren, plaatste zonnepanelen op appartementsgebouwen, en liet burgers mee investeren in PV-installaties van derden.

Drempels weghalen

Na twee jaar pionierswerk formuleerden de projectpartners in hun eindrapport een massa nuttige aanbevelingen voor Vlaamse, federale en lokale beleidsmakers. Met campagnes, ontzorging en langlopende leningen kan een burgercollectief al heel veel kan bereiken. Maar de overheid moet dringend duidelijkheid verschaffen over de effecten van de terugdraaiende teller en het prosumententarief op de rendabiliteit van zonnepanelen. Het tweede hete hangijzer is de prijsverhouding tussen elektriciteit en fossiel aardgas. Volgens Buurzame Stroom moet de overheid investeringen in isolatie en warmtepompen rendabeler maken door lasten van de elektriciteitsfactuur te verschuiven naar aardgas of naar de algemene belastingen.

De Vlaamse overheid kan zonnepanelen op huurwoningen faciliteren door een rekensleutel en tool te voorzien die berekent wat een aanvaardbare huurprijsstijging is na plaatsing van zonnepanelen, zodat zowel de huurder (totale lastendaling) als verhuurder (terugverdienen investering) voordeel heeft bij de nieuwe PV-installatie. Buurzame Stroom vraagt ook een actievere rol van de Vlaamse overheid bij voorfinanciering van zonnepanelen bij kwetsbare groepen. 

Elektriciteitsnet van de toekomst

Waar het oorspronkelijke project enkel naging of een oost-westoriëntatie van de zonnepanelen een goed idee is (antwoord: momenteel nog niet), werd Buurzame Stroom intussen uitgebreid met een hele rist aan nieuwe Europese onderzoeksinitiatieven. Zo testen onderzoekers 100 slimme meters en 14 batterijen met slimme sturing en gaan ze na wat de kansen zijn voor hybride warmtepompen in de wijk. We gaan zeker nog horen van Sint-Amandsberg-Dampoort.

Zonne-energie Samen energie maken, delen en besparen

Meer over Zonne-energie