De premier heeft gelijk: we moeten meer doen. Dus: stop met Russisch lng vrij spel te geven in Zeebrugge, allemaal om de belangen van één bedrijf te beschermen, ten koste van klimaat en vrede.
Op de tweede verjaardag van de Russische invasie van Oekraïne gaf premier Alexander De Croo (Open VLD) een vurige speech in het Oekraïense parlement. Hij kreeg er een staande ovatie. De Croo concludeerde: “We moeten toegeven dat we meer moeten doen en we moeten toegeven dat we het beter moeten doen!”
Toch laat de bevlogen speech een nare nasmaak achter. De Croo houdt immers de Belgische gasbeheerder Fluxys een hand boven het hoofd, zodat Zeebrugge een draaischijf kan blijven voor Russisch vloeibaar aardgas. Redenen genoeg om in te grijpen nochtans. Fluxys belandde eind 2023 voor die handel al op de Oekraïense lijst van internationale sponsors van de oorlog. Het draagt bovendien bij aan de verdriedubbeling van de Arctische lng-export, met dramatische gevolgen voor het klimaat. En vorige week raakte bekend dat Fluxys via zijn diensten voor het Russische gasbedrijf Yamal de privémilitie ‘Redoet’ van oligarch Gennadi Timtsjenko financiert.
Zeebrugge is de grootste Russische lng-hub in Europa. In de terminal wordt Russisch gas uit de Noordelijke IJszee geïmporteerd, maar ook overgeheveld van dure en schaarse ijsbrekertankers naar conventionele lng-tankers — “overslag” in het vakjargon — om zo een pak goedkoper Russisch gas vanuit de IJszee naar niet-Europese markten te exporteren.
Fluxys verdient 50 miljoen euro per jaar aan zijn overslagcontract met Yamal LNG. Het Kremlin krijgt er volgens eigen schatting 510 miljoen euro aan belastinginkomsten op. Als je daar de belastingen op geïmporteerd Russisch gas in Zeebrugge bijtelt, kom je uit op 1 miljard euro per jaar voor het Kremlin, en hier rekenen we de privéfinanciering van de Redoet-militie nog niet bij. Ter vergelijking: België gaf sinds de aanvang van de oorlog 500 miljoen euro steun aan Oekraïne.
Toch blijft de federale regering herhalen dat ze niets kan doen. Het overslagcontract met Yamal LNG zou alleen verbroken kunnen worden na een Europese beslissing. Dat is een drogreden, want in het contract staat dat acties van een overheidsinstantie in België gelden als een force majeure. Als België de Russische lng-overslag verbiedt, kan Fluxys overmacht inroepen en het contract breken zonder schadeclaims te moeten betalen. Nog zo’n smoesje: de import van Russisch gas zou een noodzakelijk kwaad zijn om onze Duitse buren te voorzien van voldoende energie. Opmerkelijk, want dat Russische gas is goed voor slechts 1 à 2 procent van het Duitse gasgebruik.
De premier heeft gelijk: we moeten meer doen. Dus: stop met Russisch lng vrij spel te geven in Zeebrugge, allemaal om de belangen van één bedrijf te beschermen, ten koste van klimaat en vrede.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in De Standaard.
