Begin deze week vernietigde de Raad voor Vergunningsbetwistingen de bouwvergunning van Uplace. Het bedrijf zegt snel een nieuwe vergunning aan te vragen en is ervan overtuigd die ook te krijgen. Meer nog: Uplace laat weten al met de bouwwerken te beginnen, zonder de procedures bij de Raad van State of de Raad voor Vergunningsbetwistingen af te wachten. Na tien jaar ‘alle wetten en procedures gevolgd te hebben’, is het wel genoeg geweest, vinden ze. Dat getuigt van weinig respect voor onze democratische rechtsstaat.
Rechtbanken zijn het sluitstuk van onze democratie
De Raad van State en de Raad voor Vergunningsbetwistingen kunnen enkel een beslissing van een regering, minister of gemeentebestuur vernietigen als die in strijd is met wetten en decreten. Die administratieve rechtbanken zijn net bedoeld om burgers te beschermen tegen onrechtmatige beslissingen van politici. Ze zijn dan ook het sluitstuk van onze democratische rechtsstaat.
In het geval van Uplace was dat ook nodig, zo bleek. De vorige milieuvergunning werd door de Raad van State vernietigd omdat de Vlaamse regering in het eerste brownfieldconvenant te verregaande afspraken had gemaakt met Uplace. Daardoor kon de Vlaamse overheid niet meer onpartijdig oordelen over de milieuvergunning, aldus de Raad van State. Dat arrest werd bevestigd door het Hof van Cassatie, de hoogste rechtbank van het land.
Welke rechtszekerheid?
De Vlaamse regering en Uplace schermen graag met de rechtszekerheid. Als een ondernemer een contract afsluit met de overheid - in dit geval een brownfieldconvenant - moet die ook de zekerheid hebben dat hij zijn project kan realiseren. Dat die overheidsbeslissing ook rechtmatig moet zijn, is blijkbaar van geen tel. Die rechtszekerheid geldt immers niet voor de vele verenigingen en gemeenten (BBL, BRAL, Greenpeace, Unizo, Vilvoorde, Leuven, Mechelen, noem maar op) die keer op keer hun rechten moeten afdwingen bij de Raad van State, de Raad voor Vergunningsbetwistingen en het Hof van Cassatie. En daar ook keer op keer gelijk krijgen.
De Raad van State en de Raad voor Vergunningsbetwistingen moeten ervoor zorgen dat ook onze gezagsdragers wetten, decreten en procedures naleven. Als dat niet kan worden afgedwongen, is onze democratische rechtstaat zinledig. Nu al aankondigen dat hun oordeel niet zal worden afgewacht, getuigt van weinig respect voor de democratie.
