Villa Kakelbont, een warm nest voor kinderen en natuur

Vzw Kinderhuis Kakelbont is al 35 jaar in de weer met kinderopvang. Ze focussen op huiselijkheid, kleinschaligheid, zelfredzaamheid, buiten spelen, diversiteit en respect voor het groeipad van elk kind. Een formule die blijft werken, maar op hun (huur)plekje zit intussen wel wat sleet. Daarom bouwen ze aan een nieuw warm nest verderop in de straat. “We zouden dat graag doen met een tuin die kan uitgroeien tot buurttuin, voor iedereen in de straat.” Een crowdfundingcampagne moet dat mogelijk maken.

Waarom willen jullie zo graag een tuin bij jullie kinderopvang? 

“Heel eenvoudig: in ons oud gebouw hebben wij twee verharde koertjes en een klein tuintje. Onze ervaring toont dat kinderen het liefst rondlopen in gras, bezig zijn in het zand of spetteren in de modder. Maar ze hebben steeds minder de kans om in de natuur te zijn: jonge gezinnen gaan kleiner wonen, ook met kleinere tuintjes. Daarom willen we op onze nieuwe plek de tuin uitbreiden, zodat onze pagadders stevig kunnen ravotten.”

“Er is steeds minder ruimte voor kinderen om te spelen. En ouders hebben vaak ook minder tijd om de kindjes mee naar buiten te nemen. Het is bijna typerend voor onze tijd dat er zoiets bestaat als ‘buitenspeeldagen’. Alsof je in Vlaanderen een officiële dag moet organiseren om kinderen aan het spelen te krijgen.” 

Is dit ook beter is voor de ontwikkeling van het kind? 

“Alle ontwikkelingspsychologen zijn ervan overtuigd: kinderen die buiten spelen, verwerven veel vaardigheden die ze binnen niet kunnen ontwikkelen. Stappen op oneffen terrein, zoals op houtsnippers of gras, helpt het kind om zijn loopvaardigheden te ontwikkelen. Fijne motoriek wordt gestimuleerd door bijvoorbeeld takjes en andere dingetjes die ze vinden in de natuur op te rapen. Bovendien prikkelt dat de fantasie: een kindje gaat in zo’n takje vanalles zien. Daarnaast ontwikkelt het kind taalvaardigheden wanneer het leert hoe je al die dingen noemt.” 

Is duurzaamheid een belangrijk aspect in jullie tuin? 

“Jazeker. We willen onze tuin aanleggen als educatief project, maar wel op basis van duurzame principes: meer biodiversiteit, klimaatbestendigheid, ontharden waar dat kan.  De fietspaadjes zijn gelegd met klinkers, want dat hebben de kinderen nodig om te fietsen. We zorgen er wel voor dat regenwater voldoende plaats krijgt om door te sijpelen. De planten zullen allemaal van deze streek zijn. De bomen die er staan, gaan we goed onderhouden. En we planten er nog extra bomen bij om schaduwplekjes te creëren.” 

“Kinderen die de natuur leren kennen en begrijpen, gaan er respectvol mee om. Slakken en mieren zijn voor onze kinderen geen vijanden. Zij observeren deze dieren, benoemen ze en gaan ze begrijpen. Onze kinderen gillen niet als ze een mier zien, ze trappen ze ook niet dood want ze zijn er niet bang voor.”

Welke dieren hoop je aan te trekken in je tuin? 

“We sluiten aan bij een natuurdomein Molenbeekvallei Veltem-Beisem. Dankzij goed beheer door Natuurpunt is de natuur zich daar volledig aan het herstellen. Het openstellen van onze tuin is dus ook goed voor de migratie van deze dieren. Daarnaast hopen we op veel vogels, geholpen door de nestkastjes die we ophangen. We hebben ook al twee takkenrillen, klaar om egeltjes te verwelkomen. Verder zorgen we voor takkenwallen, vlechtschermen, insectenhotels, houtkanten, waardplanten, verschillende boomsoorten, en ook schaduw- en verkoelingsplekjes. Alles wat zich aandient mag vrij rondlopen in onze tuin.”

Waarom willen jullie graag van de Kakeltuin een buurttuin maken? 

“In ons oude Kakelhuis staat een bakoven. Al twintig jaar lang komen mensen op vrijdagavond brood bakken. Die collectieve bakoven kan jammer genoeg niet mee naar het nieuwe nest. We willen wel onze sociale functie behouden. Daarom willen we de tuin gebruiken voor ontmoetingen met de buurt.”

“Veel jonge gezinnen komen in het dorp wonen om dichter bij Leuven of Brussel te zijn. Zelf heb ik ook ervaren dat het soms zoeken kan zijn om een netwerk op te bouwen. Toen ik aankwam in Veltem-Beisem, kon ik gelukkig vrienden maken dankzij de activiteiten van de gemeenteschool. De functie van de kinderopvang of de dorpsschool voor het sociaal net van een gemeenschap is niet te onderschatten.”

Hoe duurzaam zijn jullie plannen voor het gebouw zelf? 

“Het gebouw was lang geleden een boerderijtje. Daarna werd er vanalles aan gebricoleerd. We hebben het moeten strippen tot op het bot en opnieuw beginnen. In ons nieuwe verblijf leggen we goede regenwaterputten aan. We zorgen voor opvang en infiltratie van regenwater. Ons energieverbruik zal aanzienlijk verbeteren dankzij goede isolatie. En we gaan met een energiecoöperatieve in zee om zonnepanelen op ons dak te installeren.”

Wat doen jullie om deze droom te realiseren? 

“We behaalden momenteel 78% van het doelbedrag voor onze crowdfunding. Hiervoor stonden we onder ander al op de lokale boerenmarkt met zelfgekweekte plantjes, huisgemaakte wafeltjes en verse confituur. En een lokale imker gaf ons honing cadeau om te verkopen.”

“Op 2 juni organiseren we een groot Kakelfeest in een mooie locatie in Veltem-Beisem: de melkerij. Er zullen spelletjes zijn met kinderen in de tuin. Daarnaast is er een grote kunstverkoop: lokale kunstenaars hebben zo’n zeventig kunstobjecten gedoneerd om te verkopen ten voordele van de Kakeltuin. De werken komen van artiesten die meewerkten aan Kunstroute Leuven en Kunstroute Hageland. Eén schilderij is van de hand van een oud-Kakelbontster, en haar mama, ook een Kakelbontster, doneert een zelfgemaakt zilveren juweel. Daarnaast is er een concert van een lokale band. Frère Sourire komt ook: vijf zingende mannen, van wie drie Kakelbontpapa’s.” 

Wie zijn je grootste supporters tot nu toe? 

“Veel lokale handelaars droegen een steentje bij. Maar vooral de ex-Kakelbontouders zijn een grote hulp. In het totaal hebben we zo’n duizend kindjes over de vloer gehad in die 35 jaar. Zij zijn de ambassadeurs die ons project helpen sponsoren en verspreiden.”

Meedoen met de crowdfunding van Kakelbont: growfunding.be/nl/bxl/kakeltuin