Shop till you drop: drie nieuwe shoppingcentra op een steenworp van mekaar?

Op de gronden van de vroegere Renaultfabriek naast het viaduct van Vilvoorde wil projectontwikkelaar Uplace, bekend van de plannen voor een nieuwe voetbalstadion annex shoppingcentrum van Club Brugge, een naar eigen zeggen “uniek project in Europa” realiseren. Wat er zo uniek aan is, is ons niet geheel duidelijk. Het gaat om een winkelcentrum van 55.000 m², aangevuld met 40.000 m² kantoren, een bioscoopcomplex, een wellness- en congrescentrum en een hotel.

Er zijn echter kapers op de kust. Op een steenworp daarvandaan, aan de Van Praatbrug langs het kanaal in Brussel, wil projectontwikkelaar Mestdagh ook een shoppingcenter bouwen, eveneens 50.000 m² groot. Daarvoor loopt momenteel een openbaar onderzoek. En tegelijk heeft de stad Brussel ambitieuze plannen voor de herontwikkeling van de Heizel, met onder meer … een shoppingcentrum. Drie nieuwe shoppingcentra dus, allemaal in het noorden van Brussel. En allemaal vlak naast de Brusselse ring, op één van de meest congestiegevoelige plaatsen van het land…  

Blijkbaar gaan de projectontwikkelaars er ook van uit dat de Belgen de volgende jaren meer geld zullen verdienen en uitgeven, want volgens alle drie is hun project zo uniek dat het geen concurrentie, maar een aanvulling op het bestaande winkelapparaat in Brussel zal zijn. Dat dit allemaal van het goede te veel is, is wel duidelijk. Dat men beter voorrang zou geven aan het echte winkelcentrum van Brussel ook. Het is duidelijk dat deze shoppingcentra de plannen ondermijnen voor een centrale stadsboulevard in Brussel, met de geplande heraanleg van de centrale lanen. Alleen lijkt de discussie daar niet over te gaan. Het is nu vooral een race tegen de tijd. Uplace stelt in zijn aanvraag letterlijk dat de “marktomstandigheden nu gunstig zijn – bij vertraging dreigt een ander project de aanwezige marktruimte in te nemen”. Eenzelfde verhaal klinkt in Brussel, men wil naar eigen zeggen “de komst van een shoppingcentrum in Vlaanderen net buiten Brussel voor zijn.” Het lijkt er dus vooral om te gaan welke regering het ‘flinkst’ is en het snelst een bouwvergunning kan afleveren.

Bond Beter Leefmilieu en de Brusselse Raad voor het Leefmilieu roepen de volgende regeringen van Vlaanderen en Brussel alvast op om deze onzinnige race tegen de tijd te stoppen. Beide regeringen moeten samenwerken en onderzoeken wat de effecten van de verschillende projecten zijn op mobiliteit, op handel in de binnenstad, werkgelegenheid,…  en dan vervolgens de meest duurzame oplossing zoeken. Dat zou pas flink zijn.