De federale energieregulator CREG heeft het voorstel van Fluxys goedgekeurd voor het lossen van LNG-schepen en additionele opslagdiensten op de LNG-terminal in Zeebrugge. De weg staat nu open voor Fluxys LNG om nieuwe langetermijncontracten tot 2044 af te ronden voor de terminal. Hoe dit te rijmen valt met het engagement van Fluxys om zich in te schrijven in de doelstellingen van het Parijsakkoord, is een raadsel. Wanneer gaan de bestuurders en aandeelhouders van deze netbeheerder eens van zich laten horen?
Aardgas is niet de oplossing
Steeds meer studies tonen aan dat aardgas helemaal geen oplossing is voor de toekomst. Bij de winning van aardgas ontsnapt zo’n 2 tot 3% van het gas. Bij fracking, wat intussen al goed is voor de helft van de gaswinning in de VS, loopt dat lekpercentage zelfs op tot 7%. Methaan, het hoofdbestanddeel van aardgas, heeft een opwarmend effect dat 28 maal sterker is dan dat van CO2. Een kwart van de opwarming van de aarde is toe te wijzen aan methaan. We moeten nu onmiddellijk en overal de overstap naar hernieuwbare energie maken. Inzetten tot 2044 op massale import van LNG (vloeibaar aardgas) is geen optie.
Klimaat, een zorg voor later?
Toch juicht Fluxys-CEO Pascal De Buck dat dankzij de beslissing van CREG nieuwe langetermijncontracten voor LNG import ter waarde van ongeveer 1 miljard euro op komst zijn. De gasnetbeheerder positioneert Zeebrugge als dé importhaven van aardgas voor onze contreien.
Vreemd argument in het persbericht: de behoefte aan gasinvoer voor Noordwest-Europa zou een stijging kennen in de toekomst. Een recente studie van Trinomics in opdracht van de Europese Commissie toonde nochtans het omgekeerde aan: in alle scenario’s compatibel met het Parijsakkoord zal er net veel minder gastransport nodig zijn en worden LNG-stations juist minder gebruikt. De steenkooluitstap en uitfasering van de oude kerncentrales in Europa kan tijdelijk gepaard gaan met een hoger gasverbruik, maar na 2030 zouden we de daling moeten inzetten om vanaf 2040 enkel nog beperkte hoeveelheden synthetisch gas of biomethaan te transporteren. Geen enkele hint over die trends in de perscommunicatie van Fluxys.
Investeren in gassector wordt risicovolle onderneming
Global Energy Monitor, een groep onderzoekers uit de VS, wijst op het risico van ‘stranded assets’ voor LNG infrastructuur. De druk van goedkope hernieuwbare energie op de gassector wordt steeds groter. In de VS zou een hernieuwbaar en decentraal elektriciteitssysteem al tegen 2026 goedkoper kunnen zijn dan opwekking van elektriciteit met gasgestookte centrales. Ook fracking blijkt een bijzonder groot financieel risico voor investeerders. Sinds 2010 heeft gaswinning via fracking maar liefst 184 miljard dollar verlies gemaakt en de vooruitzichten voor die sector zijn niet goed.
Strategie Fluxys niet in belang van gemeenten
Met 77,53 procent van de aandelen zijn de Belgische gemeenten de belangrijkste aandeelhouder van Fluxys. Ze zijn verenigd in de gemeentelijke holding Publigas. 55 procent van Publigas is in handen van Vlaamse gemeenten. In 2018 keerde Publigas meer dan 88,5 miljoen euro uit aan zijn aandeelhouders, waarvan dus zo’n 48,7 miljoen euro in de richting van de Vlaamse gemeenten stroomde.
Toch heeft ook 88 procent van de Vlaamse gemeenten het Burgemeestersconvenant ondertekend. De huidige investeringsstrategie van Fluxys om in te zetten op méér invoer en doorvoer van aardgas is niet in lijn met de klimaatambities van die gemeenten. Fluxys moet het gasnet in België beheren met het maatschappelijke doel voor ogen op lange termijn. Het is aan de aandeelhouders en bestuursleden van Fluxys om dit thema snel op tafel te leggen en te vragen hoe Fluxys de systeemtransitie zal aanpakken.
Maar ook de federale overheid en CREG moeten het roer omgooien: er is nood aan een nieuw regulerend kader en een aangepast vergoedingsmechanisme voor de netbeheerder. De overgang van een steeds groeiende gasmarkt naar een sterk krimpende, meer decentrale gasvoorziening moet in goede banen geleid worden. Want de kosten van de impact van klimaatverandering zouden wel eens veel hoger kunnen oplopen dan die 1 miljard euro inkomsten waar De Buck op hoopt.
