De notaris verdient geen fiscaal voordeel voor een pick-uptruck

Goed nieuws: er lijkt een einde te komen aan het fiscaal voordeel voor pick-uptrucks. In de plannen van Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele krijgen alleen bedrijven nog belastingvoordeel. BBL pleit wel voor een streng gelimiteerde beroepenlijst. Een landbouwer of boomchirurg heeft misschien zo’n truck nodig, de notaris of kapper om de hoek zeker niet.

Vervuilender, gevaarlijker en toch fiscaal voordelig

Pick-uptrucks zijn zwaarder, gevaarlijker, en vervuilen meer. En toch betaal je er minder belasting voor dan voor een kleine wagen. Over een periode van 10 jaar betaalt een pick-upbestuurder €1.570 aan belastingen, terwijl dat -indien ze op dezelfde manier behandeld zouden worden als reguliere wagens- €12.800 zou zijn. Resultaat: pick-uptrucks zijn populair in België. In 2021 reden er zo’n 65.000 rond, een stijging van maar liefst 63% tegenover tien jaar geleden. 

Dat is slecht nieuws: want ze vervuilen fors meer. Een Ford Ranger stoot 214 gram CO2 per km uit, de Dodge RAM 1500 zelfs 323 gram CO2 per km. Dit is het dubbel van de Renault Clio (85-135 gram CO2/km) en de Volkswagen Golf (117-133 gram CO2/km). 

Intergewestelijk addertje onder het gras

Doordat pick-ups onder de definitie van ‘lichte vracht’ vallen, genieten hun eigenaars automatisch een resem belastingvoordelen: ze hoeven geen Belasting op Inverkeersstelling (BIV) te betalen en krijgen een lager tarief van verkeersbelasting toegerekend, ook bij particulier gebruik.

De kern van het probleem: de fiscale definitie van ‘lichte vracht’ valt onder een intergewestelijk samenwerkingsakkoord. Hierdoor moet elke wijziging, in principe, worden goedgekeurd tussen alle gewesten. Eind juni 2021 zaten de ministers van Financiën samen om tot een akkoord te komen voor een verstrenging van de regels rond pick-ups. Helaas bleef het akkoord uit. Sterker nog, het lijkt erop dat de gewesten hier niet samen aan verder zullen werken. Minister Diependaele gaf tijdens een parlementaire vraag aan dat hij op eigen initiatief Vlaamse regels zal uitwerken. Dat is niet zonder risico: momenteel wordt bekeken of de Vlaamse aanpassingen juridisch kunnen standhouden.

De vraag blijft of élke onderneming zomaar moet kunnen genieten van een voordelige pick-uptruck. De notaris of kapper om de hoek heeft zo’n mobiel niet nodig om zijn of haar werk degelijk uit te voeren. 

Vlaams initiatief 

Minister Diependaele is duidelijk in wat hij wilt bereiken: particulieren die met pick-up’s rondrijden zullen niet langer kunnen genieten van de fiscale voordelen. De voordelen van de ‘lichte vracht’ zullen dus enkel nog van toepassing zijn voor entiteiten met een KBO-nummer. Ruw geschat zou ongeveer de helft, ongeveer 32.500, van de huidige pick-up’s niet langer onder het gunstregime vallen. 

De vraag blijft natuurlijk of élke onderneming zomaar moet kunnen genieten van een voordelige pick-uptruck. De notaris of kapper om de hoek heeft zo’n mobiel niet nodig om zijn of haar werk degelijk uit te voeren. 

Het is daarom van belang dat ook binnen de ondernemingen een sectorale beperking wordt opgelegd. Een boomchirurg bijvoorbeeld heeft dit voertuig misschien wel nodig om degelijk te kunnen werken. Hoe dat concreet kan? Maak een limitatieve nacebel-lijst. Zo wordt via de hoofdactiviteit van de onderneming bepaald of die een beroep kan doen op het fiscaal voordeel. Het fiscaal voordeel wordt op die manier beperkt tot ongeveer 20% van alle Vlaamse bedrijven.

Bovendien zijn die sectoren voornamelijk actief buiten de bebouwde kom. Door enkel deze bedrijven het voordeel te bieden, heeft Vlaanderen een sturend middel in handen om deze voertuigen, die 2,5 keer dodelijker zijn bij ongevallen, uit de stadskernen te houden.

Stap in de goede richting

Het voorstel van de minister Diependaele is een stap in de goede richting. Maar Vlaanderen moet de kans grijpen om dit blijvend fiscaal voordeel ook als sturend instrument te hanteren. Pick-uptrucks horen enkel een fiscaal voordeel te krijgen voor wie zo’n voertuig écht nodig heeft om z’n werk goed uit te voeren.