België subsidieert fossiele brandstoffen elk jaar met 2,7 miljard euro

Een onderzoek van Climact in opdracht van WWF toont aan dat de Belgische overheid jaarlijks minstens 2,7 miljard euro aan belastingvoordelen toekent aan fossiele brandstoffen. Zo stimuleert ons land vijf keer meer het gebruik van individuele bedrijfswagens dan het openbaar vervoer, geniet kerosine 210 miljoen euro aan belastingvoordelen en wordt vervuilende stookolie aangemoedigd met 1,1 miljard euro per jaar. 

Instellingen zoals het OECD hameren er al jaren op dat een uitfasering van subsidies aan fossiele brandstoffen en een heroriëntering naar een klimaatvriendelijke fiscaliteit, topprioriteiten moeten zijn in de strijd tegen de klimaatverandering. De grootste landen, verenigd in de G20 en G7, beloofden ook al om subsidies aan fossiele brandstoffen uit te faseren. Tot op vandaag blijft dit een groot pijnpunt.

Ook in ons land, toont deze studie nu zwart op wit. Tussen 2014 en 2016 bedroegen de subsidies aan fossiele brandstoffen in België ongeveer 4 miljard euro. Sinds de uitfasering van de accijnsvoordelen voor diesel geeft de Belgische overheid nog steeds 2,7 miljard euro per jaar uit aan fiscale voordelen voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Bovendien zijn de milieutaksen in België bij de laagste van Europa.

De inschatting van Climact is dan nog eerder conservatief. Bij zijn berekeningen hield Climact enkel rekening met het fiscaal beleid (taksvrijstellingen en verlagingen) en directe overheidsuitgaven. Bovendien maakt een gebrek aan transparantie het moeilijk om alle geldstromen richting fossiel bloot te leggen. België publiceert, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland, geen overzicht van de steun aan fossiele brandstoffen. 

Waar gaat ons geld naartoe?

Enkele subsidiestromen in een notendop:

  • Meer naar bedrijfswagens dan openbaar vervoer: Een Belgisch gezin met een bedrijfswagen geniet gemiddeld 493 euro per maand aan belastingvoordelen, terwijl er vanuit de overheid maar 94 euro per maand vloeit naar het openbaar vervoer. 
  • Meer voordelen voor vliegtuigen dan de trein: Kerosine voor vliegtuigen wordt niet belast, in tegenstelling tot treinen en wegvervoer. Het gaat om een belastingvoordeel van 210 miljoen euro. Dit belastingvoordeel moedigt burgers aan te vliegen in plaats van de trein te nemen, zelfs voor relatief korte afstanden. Een retourvlucht Brussel-Nice per vliegtuig kost bijvoorbeeld gemiddeld 120 euro, tegenover 290 euro per trein.
  • 3,5 keer meer overheidssteun voor stookolie dan voor renovatie: Stookolie krijgt vandaag nog 1,1 miljard euro aan verlaagde tarieven in vergelijking met diesel. Daartegenover staat slechts 325 miljoen euro aan renovatie- en isolatiepremies. Per huishouden is er dus 3,5 keer meer overheidssteun voor stookolie dan voor renovatie en isolatie.

Als onze Belgische overheden de klimaatuitdaging echt serieus nemen, dan faseren ze de fiscale en financiële steun aan fossiele brandstoffen uit en heroriënteren ze deze middelen op een sociaal-rechtvaardige manier naar maatregelen die de energietransitie vooruithelpen in plaats van tegenwerken. 

Desinvestering uit fossiele energie

Meer over Desinvestering uit fossiele energie